Oenology 101 | Κατηγορίες με απλά λόγια

Το κρασί έχει ψυχή – αλλά και λεξιλόγιο!

Μπερδεύεσαι με τα ξηρά, ημίξηρα και τα αφρώδη; Αναρωτιέσαι πώς γίνεται ένα κρασί από κόκκινα σταφύλια να είναι ροζέ; Καλωσήρθες στο πρώτο μάθημα οινολογίας! Μια εισαγωγή στον κόσμο του κρασιού, όπου εξηγούμε τις βασικές κατηγορίες του – με βάση το χρώμα, τη γλυκύτητα και τα στυλ που ίσως δεν είχες ακούσει ποτέ, όπως τα orange ή τα natural wines. Όλα με απλά λόγια, για να μπορείς να διαβάζεις ένα κρασί με την ίδια άνεση που το απολαμβάνεις!

Τα Βασικά του Κρασιού: Κατηγορίες για να ξεκινήσεις με σιγουριά!

Όταν ξεκινάς να γνωρίζεις τον κόσμο του κρασιού, οι πρώτες ερωτήσεις που γεννιούνται είναι απλές αλλά σημαντικές:

Τι σημαίνει "ξηρό"; Από τι εξαρτάται το χρώμα ενός κρασιού; Και τι είναι αυτά τα "φυσικά" κρασιά που ακούς παντού;

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τα απολύτως βασικά.

Τα κρασιά χωρίζονται σε 3 βασικά είδη:

Σταθερά κρασιά ή ήσυχα (Still wines): Αποτελούνται από την πλειοψηφία των οίνων που παράγονται παγκοσμίως. Είναι τα μη αφρώδη κρασιά – δηλαδή κρασιά χωρίς φυσαλίδες! Συνήθως ο αλκοολικός τους τίτλος κυμαίνεται μεταξύ των 8% και 14% ABV.

Αφρώδη κρασιά (Sparkling): Περιέχουν φυσαλίδες, δηλαδή διοξείδιο του άνθρακα, είτε από φυσική είτε από τεχνητή ζύμωση. Παράγονται σε όλο τον κόσμο και ανάλογα με την περιοχή παραγωγής του, υπάρχουν διάφορες εκδοχές, με τις πιο γνωστές να είναι η Champagne (παράγεται αποκλειστικά στην περιοχή της Καμπανίας, στη Γαλλία), το Prosecco (παράγεται στην Βόρεια Ιταλία, κατά κύριο λόγο από την ποικιλία Glera), η Cava (το αφρώδες κρασί της Ισπανίας).

Οποιοδήποτε άλλο αφρώδες δεν παράγεται από την αντίστοιχη νομοθεσία των παραπάνω περιοχών, ονομάζεται αποκλειστικά Αφρώδης Οίνος!

Ενισχυμένα Κρασιά (Fortified wines): Με πιο γνωστά παραδείγματα τα Port από την Πορτογαλία και τα Sherry της Ισπανίας, τα ενισχυμένα κρασιά παράγονται με προσθήκη αλκοόλ κατά τη διάρκεια ή μετά το τέλος της ζύμωσης, και κατά συνέπεια ο τελικός τους αλκοολικός τίτλος μπορεί να είναι μεταξύ των 15% με 22% ABV.

Οποιοδήποτε από τα παραπάνω είδη κρασιού, μπορεί παραχθεί με ποικίλα στυλ και να κατηγοριοποιηθεί ανάλογα με το χρώμα και τη γλυκύτητά του!

Κατηγορίες ανάλογα με το χρώμα

Το χρώμα του κρασιού προέρχεται από το φλοιό του σταφυλιού και το διάστημα που θα έρθει αυτός, σε επαφή με τον μούστο κατά την οινοποίηση. Με βάση αυτό, έχουμε 3 βασικές κατηγορίες:

1. Λευκό κρασί: Φτιάχνεται κυρίως από λευκές ποικιλίες (π.χ. Ασύρτικο, Sauvignon Blanc), αν και κάποιες φορές και από ερυθρές, με ειδικές μεθόδους, όπου θα δείτε να αναγράφεται η φράση “Blanc de Noirs”.
2. Ροζέ κρασί: Φτιάχνεται από κόκκινα σταφύλια, με σύντομη επαφή του μούστου με τον φλοιό – για αυτό έχει αυτό το χαρακτηριστικό απαλό ροζ χρώμα.
3. Ερυθρό κρασί: Παράγεται από κόκκινες ποικιλίες, με παρατεταμένη επαφή του μούστου με τον φλοιό, για να του δώσει χρώμα και τανίνες.

Αντίστοιχα έχουμε λευκές ποικιλίες σταφυλιού, όπως το Ασύρτικο και το Sauvignon Blanc, ερυθρές ποικιλίες/κόκκινες, όπως το Αγιωργίτικο και το Pinot Noir και ερυθρωπές ή γκρι ποικιλίες, όπως είναι το Μοσχοφίλερο και ο Ροδίτης!

Κατηγορίες ανάλογα με τη γλυκύτητα

Η γλυκύτητα στο κρασί προέρχεται από τα υπολειμματικά σάκχαρα – δηλαδή, τα σάκχαρα που δεν μετατράπηκαν σε αλκοόλη κατά τη ζύμωση. Ανάλογα με την ποσότητα, έχουμε:

1. Ξηρό (Dry): Ελάχιστα ή καθόλου σάκχαρα – είναι η πιο κοινή κατηγορία.
2. Ημίξηρο (Off-dry ή Demi-sec): Με μια απαλή αίσθηση γλυκύτητας.
3. Ημίγλυκο (Demi-sweet): Με πιο έντονη γλυκιά γεύση, αλλά όχι σε επίπεδο επιδορπίου.
4. Γλυκό (Sweet): Περιέχει αρκετά σάκχαρα – συχνά αναφέρονται και ως επιδόρπιοι οίνοι.

Ιδιαίτερα στυλ

Πέρα από τις παραπάνω βασικές κατηγορίες, υπάρχουν και μερικά ιδιαίτερα στυλ κρασιού που ξεφεύγουν από τις κλασικές νόρμες:

Πορτοκαλί κρασιά (Orange): Παράγονται από λευκά σταφύλια αλλά με τεχνικές ερυθρής οινοποίησης (δηλαδή με επαφή του χυμού με το φλοιό των σταφυλιών για κάποιο χρονικό διάστημα), προσφέροντας δομή και χάλκινο χρώμα. Είναι ιδιαίτερα, γαστρονομικά και… διχαστικά!

Φυσικά κρασιά (Natural wines): Ένα trend που ήρθε για να μείνει. Παράγονται με ελάχιστες παρεμβάσεις, χωρίς πρόσθετα ή φίλτρα, με έμφαση στην αυθεντική έκφραση του σταφυλιού και του τόπου του. Συχνά είναι θολά ή λίγο πιο… άγρια!

🍷 Μείνε συντονισμένος! Σύντομα θα έρθει και το Oenology 101: Τι Σημαίνουν Όλα Αυτά; Οδηγός Οινολογικών Όρων για Όλους. Όπου θα θα δούμε μαζί τι σημαίνουν όροι όπως terroir, οινολάσπες, τανίνες και άλλα που ίσως έχεις δει στις περιγραφές των κρασιών του eshop μας. Έτσι, θα μπορείς να διαβάζεις τα κρασιά με την ίδια άνεση που τα απολαμβάνεις!